zaterdag 19 maart 2011

Lijstje: Top 10 progressieve rocknummers

Al loop ik meestal in doorsnee H&M- en V&D-kleding en wissel ik een weelderige bos krullen af met een gemillimeterd kapsel, stiekem ben ik de laatste jaren toch wel een beetje punk geworden. Volgens mij wordt vaak onderschat hoe groot de invloed van deze muziekstroming op de popmuziek anno nu is. De pure 1977-punk van de Ramones en de Sex Pistols was geen lang leven beschoren, dat is waar. Maar het zette wel een heel belangrijke beweging in gang: tussen alle progressieve rock keerde het korte liedje terug. En dat niet alleen, er werd ook nog een element aan toegevoegd: dreiging en boosheid. Vanuit de punk (en de new wave) ontwikkelde zich een enorme hoeveelheid nieuwe band. De invloed van de muziekperiode 1977-1983 is in enorm veel grote bands van deze eeuw terug te horen. Editors, Interpol, The Killers, Acrtic Monkeys, ja, zelfs Coldplay.
Mijn fascinatie voor de explosie aan (post)punk en new wave bands rond 1980 blijft groot. Maar hoe zit het eigenlijk met die progressieve rock waar de punk zich tegen afzette? Op de grote namen als Yes en Genesis heb ik het niet zo, maar er zitten wel degelijk dingen tussen die ik kan waarderen. Soms misschien vooral uit jeugdsentiment (opgegroeid met Alan Parsons), maar ook omdat ik een beetje langdradigheid op zijn tijd best kan waarderen. Mijn tien favorieten:

01. King Crimson - In the Court of the Crimson King (1969)
02. Pure Reason Revolution - The Twyncyn/Trembling Willows (2006)
03. The Alan Parsons Project - The Turn of a Friendly Card (1980)
04. Renaissance - Trip to the Fair (1975)
05. Porcupine Tree - Gravity Eyelids (2002)
06. Harmonium - Histoire Sans Paroles (1975)
07. Marillion - Script for a Jester's Tear (1983)
08. Comus - The Herald (1971)
09. Pink Floyd - Dogs (1977)
10. Robert Wyatt - Alifib (1974)

maandag 14 maart 2011

Liedje van de dag: Joose Keskitalo - Luultavasti Jäit Junan Alle

Wat zegt u? Juist ja, Luultavasti Jäit Junan Alle. In het kader van mijn internationale bui van de laatste weken komt het liedje van de dag ditmaal uit Finland. De naam Joose Keskitalo zal in Nederland niet al te veel belletjes doen rinkelen, vermoed ik. Toch heeft met name zijn band Paavoharju ook in het buitenland wel enige bekendheid vergaard met Finstalige folkpop met knisperelektronica. Solo tapt Joose Keskitalo echter uit een ander vaatje. Verstilde liedjes voeren op zijn prachtige laatste plaat de boventoon, soms afgewisseld met iets steviger werk dat een beetje naar Tom Waits neigt. Hoogtepunt op de plaat is dus, ik noem de titel nog maar een keer, Luultavasti jäit junan alle. Ik heb geen idee waar het over gaat, maar dat doet er in dit geval weinig toe. Kippenvel op de armen, brok in de keel, dat soort werk.

woensdag 9 maart 2011

Recensie: Raduza - V Hore (2005)

De laatste dagen ben ik behoorlijk in Oost-Europese muzieksferen. Soms heb ik van die buien dat ik benieuwd ben naar de muziekcultuur in het buitenland en zomaar lukraak wat dingen ga luisteren die in pakweg Polen, Letland of Hongarije hoog aangeschreven gaan. Dat levert regelmatig leuke ontdekkingen op. Zo ben ik erg te spreken over de Tsjechische singer/songwriterstraditie. Mijn meest recente vondst: Karel Kryl, een protestzanger die al sinds eind jaren zestig actief was. Zijn prachtige debuutalbum schoot het communistische regime in het verkeerde keelgat. De plaat werd uit de handel genomen, Kryl werd gearresteerd. Hij kon uiteindelijk naar West-Duitsland vluchten, waar hij in 1994 overleed.

Uit een eerdere Oost-Europese opwelling en op aanraden van een vriend heb ik echter al een niet meer te overtreffen favoriete uit Tsjechië. Van een heel andere generatie, want de albums van Raduza (officiëel met zo'n Tsjechisch rondje op de u, maar die kan ik even niet vinden) dateren van na de val van de muur. Waar ze over zingt? Geen idee, want ik ben de taal niet machtig. Dat doet er verder weinig toe, want met haar prachtige altstem weet ze zó veel zeggingskracht over te brengen dat ik direct hoor dat het haar menens is.

Wat kan een mens van zo'n Raduza verwachten? Dat verschilt nogal. Ze is nogal dol op korte, puntige accordeonballads, maar die wisselt ze dan wel weer af met stukken die eerder aan Franse chansons doet denken. Raduza beperkt zich overigens niet tot alleen Tsjechisch. Als ik het tekstenboekje bij haar cd V Hore mag geloven, zingt ze zo hier en daar in het Russisch, Pools of zelfs een zinnetje Noors. Van alle voor haar vreemde talen is Frans toch met afstand het meest aanwezig. In het vernuftige De Nimes bijvoorbeeld, waar Franse en Tsjechische zanglijntjes moeiteloos in elkaar overvloeien op een latin/reggae-achtig deuntje met daaroverheen een toch weer meer Oost-Europees aandoende melodielijn. Kortom: de multiculti is ook ook in Tsjechië doorgedrongen.

Toch klinkt V Hore geenszins als een samenraapsel of een allegaartje. De plaat klinkt toch vooral als een Praagse lente, maar dan in een modern jasje. Traditioneel? Ja, maar dan wel vermengd met invloeden van buitenaf. De stem en voordracht van Raduza doen de rest. Want zelfs als ze in onvervalst Frans de stad Mulhouse bezingt, klinkt dat niet als een poging tot geforceerde interessantdoenerij. De taal is slechts een middel, en het Frans past haar net zo goed als het Tsjechisch op het volgende nummer of het Italiaans van een paar tracks eerder. Ook Tsjechië brengt inmiddels wereldburgers voort. Geworteld in de eigen traditie, dat wel. Maar dat maakt Raduza nu juist zo interessant :).


maandag 7 maart 2011

Lijstje: Top 10 nummers uit Zweden

Helaas is mijn korte vakantie in Zweden niet helemaal geworden wat ik me ervan had voorgesteld. Telefoon kwijt, maar goed, dat is slechts een kleinigheidje. Erger was dat ik na de eerste de beste schaatstocht ziek werd en meer dan de helft van de week in en rond de hotelkamer heb gehangen. Wel goed voor je Zweeds, althans op het gebied van schansspringcommentaar ('mycket, mycket, mycket bra hopp!'). Maar goed, het gaat hier over muziek. En dus reken ik met dit kleine trauma af met een top 10 Zweedse nummers. Met Abba op 1, natuurlijk. Want S.O.S. is geniaal, en bovendien je reinste new wave uit 1975.

01. Abba - S.O.S.
02. The Cardigans - Explode
03. The Search - Collapse of the Imagination
04. The Knife - Neverland
05. The Nomads - Where the Wolf Bane Blooms
06. The Honeydrips - I Wouldn't Know What to Do
07. Kristofer Åström & Hidden Truck - Connected
08. Pain of Salvation - Imago (Homines Partus)
09. Refused - New Noise
10. Caesars Palace - Jerk It out